تحقیق بازار (market research) فرآیندی است که به جمعآوری و تحلیل اطلاعات در مورد بازارها، مشتریان، رقبا و روندهای اقتصادی میپردازد. هدف از این تحقیق، درک بهتر نیازها و رفتارهای مشتریان، شناسایی فرصتهای جدید و کاهش ریسکهای کسبوکار است.
مراحل تحقیق بازار
- تعریف هدف: مشخص کردن هدف از تحقیق و سوالاتی که باید به آنها پاسخ داده شود.
- جمعآوری دادهها: دادههایی که جمعآوری میشوند شامل دو دسته هستند که عبارتند از:
- دادههای اولیه: از طریق نظرسنجیها، مصاحبهها و گروههای کانونی.
- دادههای ثانویه: استفاده از منابع موجود مانند گزارشها، مقالات و آمارهای دولتی.
- تحلیل دادهها: بررسی و تحلیل دادههای جمعآوری شده برای شناسایی الگوها و روندها.
- گزارشدهی: ارائه نتایج به شکل گزارش یا ارائه، شامل توصیهها و تحلیلهای کلیدی.
- اتخاذ تصمیم: استفاده از نتایج تحقیق برای گرفتن تصمیمات استراتژیک.
پس از آشنایی با مراحل تحقیق بازار، بهتر است دلیل اهمیت آن را بیان کرده و سپس ابزارهایی که میتوانند در تحقیق بازار کمک کنند را نام ببریم:
اهمیت تحقیق بازار
- شناسایی نیازها: دانستن دقیق نیازهای مشتریان و بازار.
- کاهش ریسک: پیشبینی تغییرات بازار و رفتار رقبا.
- توسعه محصولات: ایدهپردازی و بهبود محصولات و خدمات بر اساس بازخورد مشتریان.
- استراتژیهای بازاریابی: طراحی کمپینهای بازاریابی مؤثر بر اساس شناخت بازار.
ابزارهای تحقیق بازار
- نظرسنجی آنلاین: نظرسنجیهای آنلاین سریعترین روش برای جمعآوری بازخورد است. این کار را بعنوان مثال میتوان از طریق فرمساز آنلاین Google Forms و یا پلتفرم SurveyMonkey انجام داد.
- تحلیل دادهها: با استفاده از نرمافزارهایی مانند Excel و SPSS. (نرمافزار SPSS یک نرمافزار تجاری است که برای تجزیه و تحلیل دادههای آماری استفاده میشود و ابزارهای گوناگونی را برای تحلیل داده فراهم میکند که بوسیله آن میتوان انواع آمارهای توصیفی و استنباطی را بر روی دادههای خود اعمال کرد.)
- گروههای کانونی: یک روش تحقیق کیفی است برای جمعآوری نظرات عمیقتر در مورد یک مساله، محصول، خدمات، تبلیغات، برنامه و … .
بطور کلی تحقیق بازار یک ابزار کلیدی برای کسبوکارها است تا در دنیای رقابتی امروز موفق باشند.
تحلیل دادههای کیفی در تحقیق بازار، به فرآیند بررسی و تفسیر دادههایی که به صورت غیر عددی جمعآوری شدهاند، اشاره دارد. این دادهها معمولاً شامل مصاحبهها، نظرسنجیهای باز، گروههای کانونی و مشاهدات هستند. در ادامه به برخی از روشهای متداول تحلیل دادههای کیفی اشاره میشود:
۱. تحلیل تماتیک (Thematic Analysis)
این روش شامل شناسایی و تحلیل الگوها (تمها) در دادههای کیفی است. مراحل آن عبارتند از:
- آشنا شدن با دادهها: مرور اولیه دادهها برای درک کلی.
- کدگذاری: شناسایی و علامتگذاری دادهها بر اساس موضوعات کلیدی.
- تجزیه و تحلیل تمها: گروهبندی کدها به تمهای بزرگتر و تحلیل آنها.
۲. تحلیل محتوای کیفی (Qualitative Content Analysis)
این روش به بررسی محتوای متون، مصاحبهها یا سایر دادهها برای شناسایی الگوها و معانی میپردازد و شامل مراحل زیر است:
- انتخاب واحد تحلیل: تعیین بخشهایی از دادهها که مورد بررسی قرار میگیرند.
- کدگذاری و طبقهبندی: شناسایی کدها و طبقهبندی آنها بر اساس مضامین.
۳. تحلیل پدیدارشناختی (Phenomenological Analysis)
این روش که بر درک تجربیات و دیدگاههای افراد متمرکز است شامل مراحل زیر میباشد:
- جمعآوری دادهها: استفاده از مصاحبههای عمیق برای شنیدن تجربیات شخصی.
- تحلیل عمیق: بررسی عواطف، احساسات و معناهایی که افراد به تجربیات خود نسبت میدهند.
۴. تحلیل نظریهزایی (Grounded Theory)
این روش به دنبال توسعه نظریهها بر اساس دادههای جمعآوری شده است و شامل مراحل زیر میباشد:
- جمعآوری دادهها: بهطور مستمر و همزمان با تحلیل.
- کدگذاری: کدگذاری باز، محوری و انتخابی برای شناسایی مفاهیم و نظریهها.
۵. تحلیل SWOT کیفی
در این روش، نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها (SWOT) بصورت کیفی تحلیل میشود. این تحلیل میتواند به درک بهتر از موقعیت بازار و تصمیمگیری راهبردی کمک کند.
۶. تحلیل روایت (Narrative Analysis)
این روش بر روی روایتها و داستانهایی که افراد در مصاحبهها یا متنها بیان میکنند، تمرکز دارد و تحلیل شامل بررسی ساختار، محتوا و معانی روایتها است.
۷. گروههای کانونی (Focus Groups)
در این روش، گروهی از افراد به بحث درباره موضوعات مشخص دعوت میشوند. تحلیل دادهها به شناسایی الگوها و نظرات مختلف در گروه میپردازد.
در کل، با انجام تحقیقات بازار، کسب و کارها اطمینان مییابند که محصولات و خدمات آنها مورد علاقه مشتریان است و به این ترتیب، موفقیت آنها تضمین خواهد شد.
مدیر سایت
کمک به کسب و کارها برای اینکه بهتر و بیشتر دیده شوند .